insülin direnci yüksek olması ne demek?

İnsülin Direnci Hakkında

İnsülin direnci, vücut hücrelerinin insüline normal şekilde yanıt verememesi durumudur. İnsülin, pankreas tarafından üretilen ve glikozun (şeker) kandan hücrelere geçmesini sağlayarak enerji olarak kullanılmasını sağlayan bir hormondur. İnsülin direnci geliştiğinde, pankreas daha fazla insülin üretmek zorunda kalır, çünkü hücreler glikozu yeterince iyi alamamaktadır. Bu durum, başlangıçta kan şekeri seviyelerini normal sınırlar içinde tutabilir, ancak zamanla pankreas yorulabilir ve yeterli insülin üretemez hale gelebilir. Bu da prediyabet ve Tip 2 diyabet gibi sorunlara yol açabilir.

Nedenleri:

İnsülin direncinin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı faktörlerin riski artırdığı düşünülmektedir:

• Fazla kilo veya obezite: Özellikle karın bölgesinde yağlanma (viseral yağlanma).
• Hareketsiz yaşam tarzı: Fiziksel aktivite eksikliği.
• Genetik yatkınlık: Ailede diyabet öyküsü.
• Bazı tıbbi durumlar: Polikistik over sendromu (PKOS) gibi hormonal bozukluklar.
• Bazı ilaçlar: Steroidler gibi bazı ilaçlar insülin direncine neden olabilir.

Belirtileri:

İnsülin direnci genellikle erken evrelerde belirgin semptomlara neden olmaz. Ancak ilerledikçe şu belirtiler görülebilir:

• Yorgunluk: Sürekli yorgun ve bitkin hissetme.
• Açlık hissi: Yemeklerden kısa süre sonra tekrar acıkma.
• Kilo alma veya kilo vermede zorluk: Özellikle karın bölgesinde kilo alma.
• Ciltte koyulaşma: Özellikle boyun, koltuk altı ve kasık bölgelerinde (akantozis nigrikans).
• Kan şekeri yüksekliği: Susama, sık idrara çıkma gibi belirtiler.

Tanı:

İnsülin direncinin tanısı genellikle kan testleri ile konulur. Bu testler arasında açlık kan şekeri, insülin seviyesi ve HbA1c (ortalama kan şekeri) bulunur. Ayrıca, HOMA-IR (Homeostatic Model Assessment for Insulin Resistance) gibi özel testler de kullanılabilir.

Tedavi:

İnsülin direncinin tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri ve gerektiğinde ilaçları içerir:

• Sağlıklı beslenme: İşlenmiş gıdalar, şekerli içecekler ve doymuş yağlardan kaçınmak; lifli gıdalar, sebze ve meyvelere ağırlık vermek.
• Düzenli egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta egzersiz yapmak (örneğin, yürüyüş, koşu, yüzme).
• Kilo verme: Fazla kilolu veya obez iseniz, kilo vermek insülin duyarlılığını artırabilir.
• İlaçlar: Doktorunuz, metformin gibi insülin direncini azaltan ilaçlar önerebilir.

Önleme:

İnsülin direncini önlemek için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek önemlidir:

• Sağlıklı kiloyu korumak
• Düzenli egzersiz yapmak
• Sağlıklı ve dengeli beslenmek
• Stresi yönetmek